رزین اپوکسی به زبان ساده و معرفی کاربردهای آن

در این مقاله می‌خواهیم با مفهوم دقیق رزین اپوکسی آشنا شویم و بفهمیم رزین اپوکسی چیست و چه کاربردهایی دارد.

رزین اپوکسی از خانوادۀ رزین‌های دوجزئی است که شامل «پایۀ رزینی» و «هاردنر» می‌باشد. این دو جزء باید به نسبت مشخص، بنا بر فرمولاسیون و کاربرد آن، با یکدیگر مخلوط شوند و سپس روی سطح یا قالب دلخواه استفاده شود. نمی‌خواهم وارد مباحث شیمی شوم. همین‌قدر که بتوانید دو جزء را از یکدیگر تشخیص دهید و اصول اولیۀ کار را یاد بگیرید، کفایت می‌کند.

رزین اپوکسی چیست؟

پایۀ رزینی یا جزء A، اساس کار ماست که به سخت‌کنندۀ جزء B (هاردنر اپوکسی) نیاز دارد. پایۀ رزینی انواع مختلف دارد که عمدۀ نمونه‌های موجود در بازار و مناسب کار ما، از نوع «بیسفنول آ» است.

رزین اپوکسی دو جزئی

انواع هاردنرهای پرکاربرد برای اپوکسی

پرکاربردترین سخت کننده های اپوکسی به دو گروه اصلی تقسیم میشوند:

1. هاردنرهای پلی آمین
2. هاردنرهای پلی آمید

کاربرد هاردنر پلی آمین و رزین اپوکسی چیست؟

در کارهای دکوراتیو معمولاً از نوع خاصی از هاردنرها استفاده می‌کنند که به آن «پلی ‌آمین» می‌گویند. هاردنرهای پلی آمین معمولاً بی‌رنگ‌اند و قابلیت اعمال در حجم را دارند. هاردنر پلی آمین رقیق است و قابلیت اضافه کردن حلال را ندارد (حلال‌پذیر نیست).

همان طور که گفتم این دو جزء باید به نسبت مشخص، طبق دستور کارخانۀ تولیدکننده، با یکدیگر مخلوط و داخل ظرف یا قالب دلخواه ریخته شود تا بعد از گذشت مدت‌زمان مشخص به نهایت سختی برسد و شکل قالب را به خود بگیرد.

کاربرد هاردنر پلی آمید و رزین اپوکسی چیست؟

نوع دیگری از هاردنر با نام «پلی آمید» هم تولید میشود که قابلیت ترکیب را رزین اپوکسی را دارد. هاردنر پلی آمید رنگ نارنجی مایل به قرمز دارد و غلطت بالایی دارد. همچنین پلی آمید حلال‌پذیر است یعنی میتوانید حلال‌های خاصی را به هاردنر پلی آمید اضافه کنید تا رقیق شود. البته دقت کنید این نوع هاردنر برای ساخت میز رزینی، جواهرات رزینی و قطعات تزیینی رزینی به هیچ عنوان مناسب نخواهد بود و عمدتاً برای کفپوش اپوکسی استفاده میشوند 

چرا پلی آمید مناسب ساخت زیورآلات و میز رزینی نیست؟

همانطور که اشاره شد پلی آمید بنا به فرمولاسیون آن از غلظت بسیار بیشتری نسبت به پلی آمین برخوردار است و باید به آن حلال اضافه شود تا قابل اعمال باشد. این حلال اضافه شده در سیستم خواهد ماند و میتواند باعث ترد و شکننده شدن رزین در حجم زیاد شود. از طرف دیگر رنگ تیره پلی آمید باعث میشود در کارهای دکوراتیو قابل استفاده نباشد و فقط در کفپوش اپوکسی آنهم لایه نازک جهت آستری (پرایمر کفپوش) استفاده میشود.

قسمت دوم

آماده سازی چوب

چگونه نوشته میشود؟

در تمام دنیا متداول است جزء A را با نام Epoxy یا Epoxy Resin مشخص کنند و جزء B هم با عباراتی مثل Epoxy Curing agent و یا Epoxy Hardener شناخته میشود.

رزین اپوکسی دو جزئی چیست ؟

عمده رزینهای اپوکسی موجود در دنیا به صورت دو جزئی هستند یعنی پایه رزینی و هاردنر که باید باهم به نسبت مشخص ترکیب شوند. البته رزین های اپوکسی تک جزیی و سه جزیی هم تولید میشوند که استفاده‌های خاص دارند.

وقتی برای خرید رزین اپوکسی به بازار مراجعه میکنید (فروشندگان مواد شیمیایی)، اصطلاحاً به مجموع جزء A و جزء B، رزین اپوکسی می‌گویند. با اینکه این نام فقط مربوط به جزء A است، اغلب فروشندگان رزین اپوکسی و هاردنر را از هم جدا نمی‌کنند و صرفاً به لغت رزین اپوکسی یا اپوکسی به‌تنهایی بسنده می‌کنند که همۀ آن‌ها به یک مفهوم است. در این مقاله هرجا لغت رزین اپوکسی را دیدید، منظور مخلوط هر دو  جزء A و B است و اگر نیاز به تفکیک باشد با نام‌بردن جزءها مشخص خواهم کرد.

رزین اپوکسی از کجا بخریم؟

اگر میخواهید میز چوب و رزین بسازید، رزین پیشنهادی و تست شده به عنوان رزین چوب با کد U1030 است

اگر میخواهید ظروف حجمی رزینی بسازید و یا تابلوهای آبستره و ژئود آرت طراحی کنید حتماً از رزین اپوکسی دکوراتیو P2006 استفاده کنید

و اگر میخواهید زیورالات رزینی مثل گردنبند رزینی، مدال چوب و رزین و انگشتر رزینی بسازید بهترین گزینه استفاده از رزین مخصوص زیورآلات رزینی کد J1028 است. این رزین برای حبابگیری و راحتی کار مشتریان دائم بسیاری دارد

دقت کنید شما باید رزین اپوکسی شفاف بخرید که مناسب کارهای دکوراتیو، ساخت جواهرات رزینی، ساخت میز رزینی و یا بسته به هدف شما مختص آن کار باشد. غلظت رزین، ژلتایم رزین اپوکسی و راحتی حبابگیری رزین مهمترین پارامترهای خرید رزین هستند.

رزین اپوکسی چگونه خشک میشود؟

رزین اپوکسی بنا به فرمولاسیون آن بعد از گذشت چند ساعت تا یک روز، به‌صورت سطحی خشک می‌شود و نیز هفت روز طول می‌کشد تا رزین اپوکسی به نهایت سختی خود برسد و پیوندهای شیمیایی بین رزین و هاردنر تشکیل شود. زمان خشک ‌شدن و زمان پخت اپوکسی بسته به نوع رزین و هاردنر، متفاوت است.

کاربردهای رزین اپوکسی

رزین اپوکسی کفپوش چیست ؟

یکی از  زمینه‌های پر‌کاربرد در استفاده از رزین اپوکسی، کفپوش اپوکسی است که به چند نمونه از انواع آن اشاره می‌کنم:

• کفپوش اپوکسی صنعتی، مخصوص کارخانجات با مقاومت مکانیکی و شیمیایی بسیار شدید؛
• کفپوش اپوکسی آنتی‌استاتیک کانداکتیو، برای هدایت الکتریسیتۀ ساکن؛
• کفپوش اپوکسی آنتی‌باکتریال، برای بیمارستان‌ها و مراکز حساس به آلودگی؛
• کفپوش اپوکسی سه‌بعدی که از ایده‌های جدید به‌کاررفته در کف‌پوش منازل و کارهای تزیینی است و درآمد بسیار خوبی دارد.

رزین اپوکسی سنگ چیست ؟

اپوکسی سنگ را بیشتر در کارخانجات سنگبری برای کارهای زیر مصرف می‌کنند:

• فراوری اصولی سنگ؛
• استحکام‌بخشی فوق‌العاده به پشت و روی اسلب سنگ (ورق‌های بزرگ سنگ)؛
• فراوری کوپ سنگ (قطعات بریده‌شده در معدن)؛
• کاربرد در همۀ مراحل، قبل از برش کوپ تا انتهای مرحلۀ سایزینگ؛
• جلادهی و درخشش فوق‌العاده بعد از ساب.

رزین اپوکسی چوب چیست ؟

زمینۀ جدید کار با رزین اپوکسی، ساخت میز و اجسام دکوراتیو با تلفیق رزین اپوکسی و چوب است که کاربرد‌های زیر را دارد:

• مقاومت‌دهی به چوب و بستن منافذ آن؛
• ساخت انواع مختلف میز ترکیبی؛
• ساخت تایل‌های دکوراتیو؛
• ساخت گردنبند رزینی و دستبند با کمک رزین اپوکسی چوب؛
• جلادهی و نمایش زیبایی چوب با کمک رزین اپوکسی؛

این نوع کاربرد رزین اپوکسی در ساخت وسایل دکوراتیو، سود‌دهی چشمگیر و درآمد بسیار خوبی دارد.