روشهای ارزیابی و قیمت گذاری موجودی مواد و کالا
رو
روش اولین صادره از اولین وارده (First In First Out) :(FIFO)
در
روش اولین صادره از اولین وارده فرض میشود به
ترتیب اولین کالاهای خریداری شده، قبل از سایر کالاها صادر یا به فروش میرسد.
استفاده از این روش باعث می شود تا بهای تمام شده موجودیهای کالا احتمالا به
ارزشهای جاری بازار که برای جایگزینی موجودیهای کالا نیز باید پرداخت شود ،
نزدیکتر گردد. بنابراین، موجودیهای کالا متشکل از جدیدترین خریدها یا تولید خواهد
بود.
مزایا: 1. انطباق آن با گردش عینی کالا 2. نزدیک شدن بهای تمام شده موجودیهای کالا به ارزشهای جاری بازار
روش اولین صادره از آخرین وارده (last In First Out) :(LIFO)
در
این روش فرض بر این است که جدیدترین کالاهای خریداری شده قبل از سایر کالاها به
فروش یا به مصرف می رسد. در نتیجه، آخرین هزینه ها رابطه بسیار نزدیکی با درآمدهای
جاری دارند و اعمال این روش باعث تطابق مناسب هزینه ها با درآمد می شود.به بیان
دیگر در این روش موجودیهای کالا در ترازنامه به قیمتهای قبل و کالاهای فروش رفته
به جدیدترین قیمتهای خرید ارزشیابی می شود .
مزیت: در مواردی که قیمتها روند صعودی دارد، بکارگیری این روش باعث بهبود جریان وجوه نقد (از طریق کاهش در هزینه مالیات و … ) می شود.
روش شناسایی ویژه:
در
روشهای ارزشیابی موجودیهای مواد و کالا، روش شناسایی ویژه ، تنها در مواردی که
بتوان خریدهای مختلف را به طور عینی از یکدیگر تفکیک کرد، کاربرد دارد. بدین ترتیب
هرگونه موجودی کالا را می توان به عنوان مقادیر باقیمانده از خریدهای خاص شناسایی
کرد و بهای تمام شده هریک از اقلام را طبق صورتحسابهای مربوطه به طور جداگانه
تعیین کرد. روش شناسایی ویژه در بیشتر موارد کاربرد عملی ندارد . یکی از عمده ترین
معایب روش شناسایی ویژه این است که با بکارگیری آن تحریف سود، در مواردی که اقلام
مشابه به قیمتهای متفاوت خریداری میشود ، صورت میگیرد.
روش قیمت میانگین موزون :
قیمت
میانگین موزون که در پایان دوره محاسبه میشود ، از طریق منظور کردن قیمتهای خرید
یک واحد ، تعداد خریداری شده طی دوره و موجودیهای ابتدای دوره محاسبه می گردد. به
عبارت دیگر ، قیمت میانگین موزون یک واحد از تقسیم جمع بهای تمام شده کالاهای
آماده برای فروش به تعداد کالاهای آماده برای فروش بدست می آید.نتایجی که از اعمال
این روش به دست می آید ، چه در ارزشیابی موجودیها و چه از لحاظ تاثیر بر اندازه
گیری سود ، بین نتایج حاصل از بکارگیری روش FIFO
و
روش LIFO قرار
دارد.ارزش موجودیهای کالا که با استفاده از روش میانگین موزون محاسبه می شود با
ارزش جاری آنها مطابقت ندارد.